Protezy stomatologiczne są niezwykle ważnym elementem nowoczesnej stomatologii, pozwalając na rekompensowanie utraconych zębów i wspomagając podstawowe funkcje jamy ustnej, tj. żucie i mówienie. Dzięki temu pacjenci mogą cieszyć się wyższą jakością życia, mając pewność, że ich uśmiech jest estetyczny i funkcjonalny. Wyróżniamy dwa główne typy protez: ruchome i stałe. Protezy stałe, takie jak mosty czy korony, są permanentnie łączone z istniejącymi zębami lub implantami. Z kolei protezy ruchome można wyjmować – należą do nich protezy częściowe oraz całkowite. Krąg osób, które mogą skorzystać z rozwiązań protetycznych, jest szeroki i nie ogranicza się tylko do seniorów. Utrata zębów może dotyczyć ludzi w każdym wieku z powodów takich jak urazy, choroby przyzębia czy próchnica. Stąd protezy są dostosowywane do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta pod względem funkcjonalności i estetyki.
Typy i materiały zastosowane w protezach
Protezy ruchome można podzielić na całkowite, przeznaczone dla osób, które utraciły wszystkie zęby, oraz częściowe, które kompensują braki częściowej liczby zębów. Protezy całkowite opierają się na błonie śluzowej i kościach szczęki, natomiast protezy częściowe mogą być także podtrzymywane przez istniejące zęby za pomocą specjalnych zaczepów. Materiały wykorzystywane do produkcji protez są różnorodne i nieustannie udoskonalane. Najpopularniejsze to akryl, stosowany głównie przy wykonywaniu podstaw protez całkowitych, oraz chromowo-kobaltowy metal, z którego często wykonuje się szkielety protez częściowych. Opcje stałe, takie jak korony i mosty, bywają produkowane z ceramiki, metaloceramiki czy materiałów kompozytowych, oferujących zarówno wytrzymałość, jak i estetykę na wysokim poziomie. Technologia cyfrowa ma coraz większy wpływ na postępy w dziedzinie protetyki. Przykładem jest cyfrowe projektowanie uśmiechu (Digital Smile Design), które pozwala na pełne zaprojektowanie wyglądu przyszłych protez przed rozpoczęciem leczenia, oraz druk 3D, coraz częściej wykorzystywany do produkcji prototypów protez. Innowacyjne materiały, takie jak cyrkon, gwarantują wytrzymałość na poziomie metalu przy jednoczesnym zachowaniu właściwości estetycznych porównywalnych z ceramiką.
Zakładanie protez i ich pielęgnacja
Dobór i zakładanie protezy to proces, który wymaga zarówno czasu, jak i współpracy pomiędzy dentystą a pacjentem. Często poprzedzony jest leczeniem przygotowującym jamę ustną, w tym ekstrakcją niezdrowych zębów czy leczeniem periodontologicznym. Następnie, po wykonaniu precyzyjnych wycisków, ważny jest etap prób, podczas których sprawdza się dopasowanie protezy i wykonuje niezbędne korekty. Pielęgnacja protez jest niezmiernie ważna dla zachowania zdrowia jamy ustnej i wydłużenia żywotności samej protezy. Powinno się ją myć po każdym posiłku, używając do tego specjalnych szczoteczek do protez i niestandardowych środków czyszczących. Nie wolno zapominać także o codziennej higienie reszty jamy ustnej, w tym miejsc podtrzymujących protezę. W przypadku protez ruchomych ważne jest ich regularne zdejmowanie na noc, co pozwala na odpoczynek tkanek i zmniejsza ryzyko rozwoju infekcji oraz owrzodzeń. Regularne kontrole stomatologiczne po założeniu protezy są nieodłącznym elementem zapewniającym jej właściwe funkcjonowanie oraz pozwalają na szybkie reagowanie w przypadku ewentualnych problemów.
